Υπάρχει μια μαρμάρινη πλάκα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών που απεικονίζει έναν νεαρό άνδρα να παίζει με μια μπάλα προσπαθώντας να την ισορροπήσει στα πόδια του και έχοντας τα χέρια πίσω από την πλάτη. Θυμίζει κάπως αυτό που λέμε «γκελάκια» και μας κάνει να σκεφτόμαστε: πόσο παλιό είναι επιτέλους το ποδόσφαιρο;
Η μαρμάρινη πλάκα του αρχαιολογικού μουσείου Αθηνών. Πηγή sansimera.gr
Παιχνίδια που το θυμίζουν εμφανίζονται σε διάφορες εποχές και τόπους, τόσο που είναι εντελώς ανασφαλές να ορίσουμε έναν γενέθλιο χρόνο και μέρος του αθλήματος. Για παράδειγμα, στην αρχαία Ελλάδα του 5 ου αιώνα π.Χ. παίζεται η φαινίνδα ή επίσκυρος αλλά έξι αιώνες νωρίτερα στην Κίνα ήταν δημοφιλές το cuju. Βέβαια, αναφορές υπάρχουν και για την αρχαία Ρώμη ενώ τον Μεσαίωνα παρατηρείται η μεγάλη άνθηση παρόμοιων παιχνιδιών.
cuju (πηγή: soccerinteraction.com)
Πάντως, είναι το 1848 όταν, μετά από μια συνεδρίαση στην Αγγλία, θεσπίζονται οι πρώτοι κανόνες και θα λέγαμε πως το ποδόσφαιρο γίνεται επίσημα άθλημα. Μέχρι τότε το παιχνίδι δεν χαρακτηριζόταν από ενιαίους κανόνες, σε κάποιες εκδοχές για παράδειγμα οι παίχτες μπορούσαν να πιάνουν τη μπάλα με τα χέρια.
Στην Αγγλία δημιουργείται το 1857 και η παλιότερη ποδοσφαιρική ομάδα που δραστηριοποιείται μέχρι σήμερα. Ο λόγος, φυσικά, για την Scheffield FC (σήμερα αγωνίζεται στις χαμηλότερες κατηγορίες της χώρας).
Έξι χρόνια αργότερα ιδρύεται και η Ποδοσφαιρική Ένωση η οποία θέτει τις βάσεις για την συγκρότηση του ποδοσφαίρου ως αθλήματος ενώ το 1871 ξεκινά η διοργάνωση του περίφημου FA Cup.
Το ποδόσφαιρο πλέον δεν είναι το hobby της μεσαίας τάξης και της ελίτ αλλά η αγάπη των πολλών. Καθώς τελειώνει ο 19ος αιώνας ξεφεύγει από τα όρια του νησιού και κατακτά και την ηπειρωτική Ευρώπη.
Εκείνη την εποχή συστήνεται και στους Έλληνες. Άγγλοι, κυρίως, ναύτες των πλοίων που αγκυροβολούν για λίγο ή για πολύ στα λιμάνια, διασκεδάζουν παίζοντας μπάλα με αυτοσχέδια τέρματα. Έτσι το άθλημα γίνεται αρχικά γνωστό σε περιοχές όπως ο Πειραιάς, η Πάτρα, η Κωνσταντινούπολη, η Θεσσαλονίκη, η Σμύρνη και η Κέρκυρα. Από τη στιγμή, μάλιστα, που Έλληνες μετανάστες και φοιτητές του εξωτερικού μεταδίδουν στους συμπατριώτες τους την αγάπη για το παιχνίδι, το ποδόσφαιρο αρχίζει να κατακτά τις καρδιές των Ελλήνων εντός και εκτός ελληνικού κράτους.
Πηγή: bnsports.gr
Τον τίτλο της παλαιότερης ελληνικής ποδοσφαιρικής ομάδας κερδίζει επάξια ο Πανιώνιος, άλλωστε συμφωνεί η FIFA, το δηλώνει και το προσωνύμιό του («Ιστορικός»). Έχοντας ιδρυθεί ως «Ορφεύς» το 1890 στη Σμύρνη με σκοπό την καλλιτεχνική και αθλητική άσκηση των μελών του, οργανώνει το 1895 το ποδοσφαιρικό του τμήμα. Μετά τα τραγικά γεγονότα του 1922 μετακομίζει στην Νέα Σμύρνη.
Αρκετά πίσω στο χρόνο βρίσκεται και η δημιουργία της Ουνιόν Σπορτίβ, μιας ομάδας από Ιταλούς, Βέλγους, Άγγλους και Εβραίους της Θεσσαλονίκης. Εντός ορίων, βέβαια, του νεαρού τότε ελληνικού κράτους ο πρώτος σύλλογος που φαίνεται πως έβαλε το ποδόσφαιρο στις δραστηριότητές του ήταν ο Πειραϊκός Σύνδεσμος.
Η ομάδα είχε ιδρυθεί το 1894 ως «Μουσικός – Γυμναστικός Σύλλογος», στήριξε σχολές μηχανικών και ραδιοτηλεγραφητών και σήμερα μπορεί να μην συμπεριλαμβάνει το ποδόσφαιρο αλλά έχει ενεργά τμήματα άλλων αθλημάτων.
Αξίζει ιδιαίτερη αναφορά στην Παναχαϊκή. Ιδρυμένη το 1891 στην Πάτρα έδωσε το πρώτο της ματς το 1899. Αντίπαλος; Το πλήρωμα ενός αγγλικού πλοίου Boxer. Σκορ; 4-2 για τους Πατρινούς.
Ο Πειραϊκός Σύνδεσμος μαζί με τον Πανελλήνιο Γυμναστικό Σύλλογο, τον Εθνικό Γυμναστικό Σύλλογο (που είχε ιδρυθεί από μέλη του Πανελληνίου που είχαν αποχωρήσει) και τον Ποδηλατικό Σύλλογο Αθηνών ήταν και αυτοί που βρέθηκαν στην πρώτη επίσημη ποδοσφαιρική συνάντηση από τον, τότε, ΣΕΑΓΣ το 1899.
Βέβαια, ο πρώτος καθαρά ποδοσφαιρικός σύλλογος του ελληνικού κράτους ήταν το Γουδί που είχε συσταθεί από αθλητές του Εθνικού. Κέρδισε, μάλιστα, και το Κύπελλο που οργάνωσαν το 1907 ο ΣΕΑΓΣ και η Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνων.
Μέχρι τότε στον ελληνικό αθλητισμό κυριαρχούσαν ο στίβος, η γυμναστική, η ναυταθλητική παράδοση και οι σύλλογοι χαρακτηρίζονταν ως πολιτιστικοί ή γυμναστικοί που μπορεί κάποια στιγμή να συμπεριλάμβαναν και το ποδόσφαιρο.
1906 και επιτέλους έχουμε πρωταθλητή και επίσημα. Είναι ο Εθνικός Γυμναστικός Σύλλογος στο πρωτάθλημα που διοργάνωσε ο ΣΕΑΓΣ. Είχε προηγηθεί το 1898 η επιτυχία του Απόλλωνα Σμύρνης σε πρωτάθλημα εκτός ελληνικών συνόρων.
Από τότε η μπάλα συνέχισε να κυλάει όλο και πιο γρήγορα. Το ποδόσφαιρο έγινε επάγγελμα, hobby, επιχείρηση, flex, μαζικότητα, χαρά, συγκίνηση και ποιος ξέρει τι άλλο. Πάντως, συνεχίζει να γράφει ιστορία.
Αρθρογράφος : Dicri
Πληροφορίες από:
- «Ποια είναι η πιο παλιά ελληνική ομάδα ποδοσφαίρου;», vice
- «Ποια είναι η πιο παλιά ομάδα ποδοσφαίρου στην Ελλάδα;», Vog24.gr
- «Το ποδόσφαιρο στην Ελλάδα», e-soccer.gr και Χριστίνα Κουλούρη, «Η ελληνική ποδοσφαίρισις η ιστορία της» στο «Βήμα»
- Γιώργος Μιχαηλίδης, «Το πρωτάθλημα αρχίζει» στο History magazine
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου